ABD ve Avrupa Birliği
Birçok hayal ve vaad ile ABD başkanı oldu Barack Obama. İlk siyahi başkan olarak ve unutulmayan başkanlar arasında olacağı kesin de işte o kadar. Makul, dengeli bir başkan oldu ve misyonu ilk “birçok beyazdan daha beyaz” daha eğitimli daha makul siyahi başkan olmaktı. Tamam bir nevi sağlık sigortası ile reforma benzer bir şey yaptı ama ayni zamanda insansız ve yargısız hava araçları ile infaz başkanı oldu, suya sabuna dokunmadan dış politika yaparak başarılı olmadı, bilhassa Orta Doğuda liderlik hiç yapamadı.
Trump şaka falan değil yarışa doğru gidiyor ve eğer başkan olursa ilginç bir çağ da yaşayacağımız kesin. Belki Avrupa birliğinin silkinmesine bile katkıda bulunacak Putin, Erdoğan tipi bir başkan olacak. Sağlık sigortası ABD de Obamacare haliyle tarih olacak. Dolar güçlenecek, bazı potlar ve hassasiyetler kırılacak. İnanılmaz bir demagog Trump. İsrael Arap anlaşmazlıkları gordion düğümünü belki de kılıç bile olmadan ama tehdit ile çözebilecek cahil cesaretine sahip. Partisi gibi küresel ısınma falan gibi konular fazla umurunda değil.
Sanders ise ciddi bir liberal. ABD nin köhneleşmiş alt yapısını yeniden inşa edecek küresel ısınma ve sağlık sektöründe reformlar yapabilecek Polonyalı bir göçmen ailenin çocuğu 77 yaşında. Hillary Clinton’u sildi geçti New Hampshire’da. Bu ona inanılmaz bir avantaj sağlayacaktır. Hillary yerleşik düzenle daha barışık genç kadınlar aşikar bir şekilde Bernie Sanders’in yanında. Sanders ABD yi “ileriye” götürebilecek bir lider. İlerisi ise belirsiz olduğu için bu yaşında ABD seçmenince ne kadar şans verilecek kestirmek güç. Yahudi kökeni ise ne derse desin fren olacaktır. Dış politikada ne kadar etkin olacağı da daha belirsiz.
Trump’un EU reformlarına katkısı bile olabileceğini yazdım yukarda. Batı Avrupa’daki seçmenin çoğu ve “liberal basının” anlamlı bir kesimi için gerek Putin gerek Erdoğan gerek ise Trump tam bir patavatsız öcü konumunda. O denli kendilerine hayranlar ki bir bürokrasi çıkmazı içinde birleşme gibi bir hayal peşindeler ve doğal olarak ayol insancıllığı ile demokrasisinin beşiği hep birilerinin o beşiği sallamasını ve birilerinin de kendilerine ninni söylemesini istiyor ve bir beşikteki bebek kadar bencilce davranabiliyor.
Göçmen krizindeki egoist kendini beğenmiş, çocukça tavırlarını hepimiz gördük. Avrupa’da ise 28 ülkeden 15 i göçmenlere yönelik çözüm toplantılarına katılmadı bile.
Mesuliyet alabilen ve sorun çözebilen bir oluşum değil EU, sadece kendini beğenmiş ve kendini aldatan bir zenginler kulübü. Bu beşikten ayrılmalarını da ancak Trump gibi bir insanın idaresindeki ABD, yani porselen dükkanındaki bir fil sağlayabilir.
EU kendisi şimdiye kadar polis teşkilatlarını bile terörizm lafını bolca etmelerine rağmen düzenleyemedi. Finansal çözümlere yaklaşamadı bile, tam bir bürokratik kargaşa.
Örokrasi tüm kuruluşu yüzüne gözüne bulaştırdı, ana fikir her ne kadar cazip olsa da. Bu kafa ile Türkiye’yi de alıp net bir liderlik sağlayacak vizyonları yok. Her türlü vizyon sevgi ve cesaret ile başlar halbuki korkarım EU daki vizyon şimdilik beşikten ayrılma korkusundan ibaret. Çin Rusya Hindistan ve tabii ABD den sonra Avrupa’nın ciddi bir oyuncu olması ve dünyadaki dengeye katkıda bulunması için epeyce fırın ekmek yemesi gerek.Bakalım İngilizler neyleycekler? Avrupa bu dünya için gerekli de, bakalım anlamlı bir örgütlenme olacak mı? On yıl sonra ne olacak? Heyecanlı bir süreç içindeyiz.
