GALAPAGOS VE DARWİN

185 yıl önce  27 x 7 metrelik Beagle isimli bir yelkenli ile Kaptan Fitzroy 74 kişilik mürettebat ile İngiltere'den yola çıktı.

 yavru deniz aslanı

Oturduğunuz evin metrekaresi  ile gemiyi mukayese edin. Alt güverte ve kaptan köşkü, anbar  ile yaklaşık 230 metrekare bir alanda 74 kişi. İngiltere’den çıkıp Atlantik sonra Güney Amerika oradan Galapagos ve sonra Avustralya ve dönüş 3 küsur yıl. Yemek, içmek, gezinti, iş, sohbet hepsi limanda olmadıkları  zaman bu alanda. Okyanusu geçer iken örneğin yaklaşık 2 ay liman yok.

Galapagos adalarına geldiklerinde gemide 67 kişi kalmıştı. Darwin kendi masrafını karşılayarak hem Kaptan’a uzun yolculukta arkadaşlık etmek hem de doğa’yı araştırmak için bu geziye katıldı.

Atlantiği geçip güneyde Arjantin Ateş ülkesine sonra Şili  sahillerinden kuzeye gittikten sonra Pasifikte Galapagos adalarına vardılar. Oradaki gözlemler Evrim kuramının gelişmesi için anahtar niteliğinde oldu.

Hiçbiri “felsefeci” olmamasına rağmen önce Newton Fizik çalışmaları ile ve sonra takibeden fizikçiler  relativite Quantum kavramları  ile,   Darwin  doğabilimlerine katkısı ile ve  Marx sosyoloji konusundaki çalışmaları ile bugünkü “felsefenin temel taşlarından” bazılarını oluşturdular. Ve abartmadan söyleyeyim “ felsefenin devleri” oldular.

Galapagos Adaları  en yakın anakaradan yaklaşık bin km uzak olduğu için türler kısmen bundan milyon yıl önce oldukları gibi farklı. Birbirlerinden uzaklıkları neticesinde adalardaki kısmen farklı bitki örtüsüne göre kuşlarda gaga biçimleri ve kaplumbağaların kabukları gelişmiş.

Yaklaşık 70 ada adacık var    14 büyük ada var 3 ü tam meskun:

1. Eski başkent Santa Cruz / Baltra  (15 bin nüfus) ve
2. Yeni başkent San Cristobal  (yaklaşık 12 bin nüfus)  ile takımadaların en büyüğü olan
3. İsabela yaklaşık 2500 nüfusu ile. İlk iki büyük adada uluslararası havaaanları var.   Ama uçuşlar genelde Ekvator üzerinden.  İsabela’da küçük bir pırpır havalimanı. Diğer 11 büyük adada en fazla birkaç yüz insan.

Darwin’in seyahati sırasında yaklaşık nüfus 300 kişi idi bu adalarda.Şimdi otuzbini aşkın ve insan bu doğaya en fazla zarar veren yaratık. Unesco dünya mirası olarak koruma altında ve bir milli park.

Ben tam korona öncesi yani dokuz ay önce, 3 hafta orada geçirdim. İki haftası İsabela’da 3 günü teknede ve kalanı da  Santa Cruz ve San Cristobal’da.

Turizm giderek artacaktır. Uçuş Bogota Kolumbiya  üzerinden Ecuador Quito ve oradan Galapagos  ve dönüş La Paz (Bolivya) üzerinden NYC. Aviana da Corona günlerinde ilk batan büyük havayolu şirketi oldu.

Darwin olmasa idi Bates (iki gemi güney Amerika’dan topladığı örnek Atlantikte battı, o olmasa Wallace veya Mendel  bize evrim kuramı anlayışını  tarif edeceklerdi. Onlardan önce Biruni  (binominal tasnif) vs gibi insanlar olmadan bu kuram zaten gelişemeyecekti.  Ama Darwin hem kişiliği hem de 23 yaşında bir insan olarak Galapagos’u görmesi ve hem de JS. Henslow gibi ona doğa bilimi sevgisini aşılayan bir mentoru olması insanlık için bir şans oldu.  Bugünkü Genetik DNA vs bu tabiatın anayasası diyebileceğimiz evrim kuramı sayesinde anlaşılıyor.